Zwyrodnienie stawu kolanowego – słów kilka
Zmiany zwyrodnieniowe są bardzo częstym i złożonym procesem szczególnie dotykającym osoby starsze. Dochodzi do degeneracji chrząstki stawowej, która amortyzuje oraz zmniejsza tarcie podczas pracowania stawu.
Z biegiem czasu oraz przy udziale innych czynników dochodzi do zniszczenia stawu, a dotyczy to najczęściej właśnie stawu kolanowego. Za tym z kolei idzie irytujące upośledzenie funkcjonowania w ciągu dnia, kiedy każdy krok może sprawiać ból.
Co powoduje zwyrodnienia?
Przede wszystkim wyróżniamy dwie formy zmiany zwyrodnieniowych – pierwotne i wtórne. Różnią się właśnie przyczyną powstania choroby degeneracyjnej.
Zmiany zwyrodnieniowe pierwotne są uważane za schorzenie, które nie ma jasnego podłoża chorobowego. Powstaje zazwyczaj ze względu na starszy wiek, a co za tym idzie zużycie stawu.
Zmiany zwyrodnieniowe wtórne są spowodowane konkretnymi zdarzeniami, ale również odpowiednimi stanami chorobowymi, które zwiększają szanse na wystąpienie zmian. Mogą to być dla przykładu jakieś poważne kontuzje, skoncentrowanie dużej siły w stronę stawu lub reumatoidalne zapalenie stawów, które również prowadzi do pogorszenia się stanu chrząstki stawowej.
Jak możemy zwiększyć szansę na zwyrodnienie kolana?
Sytuacje lub stany, które według badań zwiększają szansę na wystąpienie zmian zwyrodnieniowych obu form to:
- starszy wiek
- płeć żeńska
- podłoże genetyczne
Natomiast przy wystąpieniu zmian zwyrodnieniowych wtórnych pomagają dodatkowo:
- uszkodzenia tkanki chrzęstnej
- otyłość
- osłabienie mięśni okołostawowych
- przeszłe kontuzje kolana
- unieruchomienie lub osłabienie ruchomości stawu kolanowego
Jak objawia się zwyrodnienie w stawie kolanowym?
Staw kolanowy objęty zmianami zwyrodnieniowymi jest przede wszystkim bolesny oraz ma stan zapalny. Generalnie dolegliwości pogarszają się wraz z czasem. Należą do nich:
- obrzęk i sztywność kolana osłabiająca zginanie i prostowanie
- poranny ból oraz obrzęk, który występuje również po siedzeniu lub staniu
- energiczne aktywności mogą powodować zaostrzenie symptomów
- uszkodzona chrząstka może prowadzić do dziwnych odgłosów podczas poruszania stawem
- uczucie deformacji w stawie kolanowym
- wiele osób doświadcza zwiększenia bólu podczas zmian pogody
W jaki sposób staramy się leczyć zwyrodnienia?
Zmiany zwyrodnieniowe leczone są głównie za pomocą leczenia zachowawczego, które polega głównie na nauczenia pacjenta, na czym polegają zmiany zwyrodnieniowe oraz czego musi unikać. Dodatkowo zabezpiecza się go często stabilizatorem.
Ważne jest również wprowadzenie terapii ćwiczeniami, zmodyfikowanie zarówno aktywności i przystosowanie ich do stanu kolan pacjenta, ale również zmiana trybu życia. W tym również jeżeli jest to zwalczenie otyłości.
Leczenie operacyjne rozpatrywane jest jedynie w sytuacji, w której zachowawcze zawiedzie, a dolegliwości nadal będą się pogłębiać. W takim wypadku lekarz może zakwalifikować Was do zabiegu artroskopii lub innej metody wybranej przez specjalistę.
Jak może pomóc fizjoterapeuta w przypadku zwyrodnienia kolana?
Rehabilitacja oprócz zastosowania odpowiedniego stabilizatora, modyfikacji aktywności oraz trybu życia wprowadza dość istotny element – ćwiczenia. Znacząco poprawiają funkcjonowanie osób, które posiadają chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych.
Przede wszystkim działamy w celu wzmocnienia mięśni: czworogłowego, kulszowo – goleniowych, brzuchatego łydki oraz pośladkowych. Chcemy zapewnić pacjentowi odpowiednią stabilizację mięśniową, żeby był w stanie chodzić na tej nodze. Oczywiście równie pierwszorzędnym celem jest doprowadzenie stawu do odpowiednich zakresów ruchomości.
Ważnym jest również zadbanie o mięśnie posturalne oraz stabilizujące nasze ciało w odpowiedniej pozycji. Dzięki nim jesteśmy w stanie codziennie funkcjonować, a prawidłowe napięcia w ich obrębie zapobiegają utratą równowagi i upadkom.