Więzadło krzyżowe tylne – kilka słów
To najsilniejsze ograniczenie naszego kolana, żeby kość piszczelowa nie przesunęła się względem kości udowej do tyłu – translacji tylnej. Jest bardzo ważny kiedy biegu musimy raptownie się zatrzymać lub zmienić kierunek biegu. Co ciekawe znajduje się wewnątrz stawu kolanowego.
Jak zbudowane jest więzadło krzyżowe tylne?
Więzadło krzyżowe tylne (PCL) swój przyczep początkowy ma na przednio – bocznej części kłykcia przyśrodkowego kości udowej, natomiast kończy się tzw. polu międzykłykciowym tylnym kości piszczelowej.
Składa się z czterech taśm, które określają dokładnie, jaka część włókien więzadła np. pojawia się najpłycej w dole międzykłykciowym.
Przebieg samego więzadła prowadzi tworząc z więzadłem krzyżowym przednim X. Natomiast omawiany PCL z przednio, bocznego ustawienia z góry prowadzi w dół, przyśrodkowo oraz do tyłu.
Kiedy dochodzi do zerwania więzadła krzyżowego tylnego?
Izolowane zerwanie PCL, czyli, że jest to jedyne uszkodzenie po wypadku, nie zdarza się często. Głównie taką statystykę zwiększają zawodowi sportowcy – piłki nożnej, rugby, koszykówki.
Najczęściej do uszkodzenia PCL dochodzi z towarzyszącymi mu zerwaniem więzadła krzyżowego przedniego, pobocznego piszczelowego / strzałkowego, bądź defektu łąkotek. Są to ciężkie wypadki, a do najczęstszych zaliczamy “dashboard injury”, co w tłumaczeniu oznacza uraz typu deski rozdzielczej. Oznacza to wszelkie uszkodzenia, do których dochodzi podczas uderzenia bliższą częścią kości piszczelowej w deskę rozdzielczą w aucie. Przy wystarczająco silnym uderzeniu zerwaniu ulega więzadło krzyżowe tylne.
Operacja przy zerwaniu więzadła krzyżowego tylnego?
Operacja podejmowana jest najczęściej u sportowców lub w wyniku rozległych uszkodzeń całego stawu kolanowego. Włączając w to:
- zerwanie ACL i PCL
- złamanie części bliższej kości piszczelowej
- odłamy kostne wewnątrz stawu
- uszkodzenia chrząstki stawowej
Analizując stan pacjenta, stopień uszkodzeń oraz dostęp operacyjny chirurdzy rozpatrują pomiędzy artroskopią stawu kolanowego, a operacją z dostępem otwartym.
W rekonstrukcji więzadła krzyżowego tylnego stosowane są takie materiały, jak:
- autogeniczne – pobrane z ciała pacjenta
- allogeniczne – pochodzące od zmarłego dawcy, przechowywane w Banku Tkanek
- z tworzywa sztucznego – nowych rozwiązań bioinżynierii medycznej
Uszkodzenie PCL nie zawsze wiąże się z operacją. Części pacjentów zalecane jest leczenie zachowawcze, takie jak rehabilitacja, które odnosi również duże sukcesy.
Jak wygląda rehabilitacja po zerwaniu więzadła krzyżowego tylnego?
Rehabilitacja w uszkodzeniach PCL – leczenie zachowawcze, szczególnie I II stopnia rozpoczyna się dość wcześnie. Pacjent powinien być zaopatrzony w minimalne unieruchomienie, dzięki któremu fizjoterapeuta zagwarantować może większe bezpieczeństwo podczas terapii.
Proces rehabilitacyjny polega w głównej mierze na przywróceniu pełnej sprawności poprzez wzmocnienie mięśniowej stabilizacji kolana oraz odzyskania pełnego wyprostu w kolanie. Dobrze poprowadzona terapia w uszkodzeniach I oraz II stopnia może zezwolić na powrót do aktywności już nawet po 3 / 4 tygodniach. Przy uszkodzeniach ciężkich okres ten jest trudny do przewidzenia.
Leczenie pooperacyjne oraz bez operacji powinno być zdecydowanie bardziej zachowawcze, niż leczenie więzadła krzyżowego przedniego. Siły działające na PCL podczas ćwiczeń są zdecydowanie większe, niż w przypadku ACL. Dlatego warto początkowo stosować lżejszy plan rehabilitacyjny i powoli wdrażać większe obciążenie.