Ból kolana z tyłu – co może być przyczyną?

Ból kolana z tyłu może utrudniać chodzenie, schodzenie po schodach czy dłuższe stanie. Czasem jest efektem przeciążenia, ale może też świadczyć o poważniejszych problemach w obrębie tylno-bocznego kompleksu – uszkodzenie więzadeł czy zapalenie ścięgna podkolanowego. Sprawdź, co może oznaczać ból z tyłu kolana, jakie są jego przyczyny i jak go skutecznie leczyć.
Możliwe przyczyny – ból z tyłu kolana
Ból okolicy podkolanowej może wynikać z różnych schorzeń i urazów. Oto najczęstsze przyczyny:
- Uraz tylno-bocznego kompleksu (PLC) – dotyczy więzadła pobocznego strzałkowego, ścięgna mięśnia podkolanowego oraz więzadła podkolanowo-strzałkowego. Jego uszkodzenie prowadzi do bólu stawu kolanowego, niestabilności i ograniczenia ruchu.
- Torbiel Bakera – nagromadzenie płynu stawowego w tylnej części kolana, które może powodować silny ból kolana przy zgięciu i wyproście.
- Zapalenie ścięgna podkolanowego – typowe dla osób aktywnych fizycznie. Powoduje piekący ból kolana, zwłaszcza podczas biegania i chodzenia po nierównym terenie. Może ograniczać wyprost w kolanie.
- Uraz tylnego rogu łąkotki – uszkodzenie wewnętrznej części łąkotki, które objawia się bólem podczas skręcania kolana oraz blokowaniem się stawu.
- Dolegliwości bólowe kolana związane z nerwem strzałkowym – jego podrażnienie może powodować ból oraz drętwienie stopy.
- Stan zapalny kolana – wynik chorób reumatycznych lub przeciążenia.
Jak rozpoznać źródło bólu kolana? – Diagnostyka stawu kolanowego
Jeśli ból kolana z tyłu utrzymuje się przez dłuższy czas lub pojawił się nagle po urazie, konieczna jest dokładna diagnostyka. Tylko precyzyjne określenie przyczyn bólu kolana pozwala na skuteczne leczenie i rehabilitację.
Badanie kliniczne
Podstawą oceny bólu stawu kolanowego jest badanie fizykalne. Fizjoterapeuta lub lekarz ortopeda ocenia stabilność więzadeł, zakres ruchu oraz stopień obrzęku. Wykonywane są testy kliniczne, na przykład:
- Test szuflady tylnej – sprawdza, czy doszło do uszkodzenia więzadła krzyżowego tylnego (PCL), które może powodować ból okolicy podkolanowej i niestabilność.
- Test McMurraya – pomocny w diagnostyce urazu łąkotki, szczególnie gdy występuje nagły ból kolana i uczucie przeskakiwania w stawie, jednak nie jest on szczególnie czuły i swoisty.
RTG – diagnostyka kostna
Zdjęcie rentgenowskie (RTG) jest podstawowym badaniem obrazowym w ocenie części stawu kolanowego. Pozwala wykryć:
- złamania i pęknięcia kości,
- zmiany zwyrodnieniowe,
RTG nie pokazuje uszkodzeń więzadeł, dlatego w przypadku bólu kolana poprzez uraz tkanek miękkich konieczne są bardziej szczegółowe badania.
Rezonans magnetyczny (MRI) – ocena tkanek miękkich
MRI to najdokładniejsze badanie obrazowe stosowane w diagnostyce bólu pod kolanem z tyłu. Pozwala ocenić:
- więzadło krzyżowe tylne (PCL),
- struktury tylno-boczne, w tym ścięgna mięśnia podkolanowego,
- łąkotki – szczególnie przy podejrzeniu urazu tylnego rogu łąkotki,
- stan zapalny tkanek okołostawowych, który może powodować dolegliwości bólowe kolana.
W przypadkach przewlekłego bólu kolana wywołanego przeciążeniem MRI ujawnia także zapalenie ścięgna podkolanowego lub uszkodzenia przyczepów mięśni.
USG – szybka ocena tkanek miękkich
Badanie ultrasonograficzne (USG) jest często stosowane do diagnostyki stanu zapalnego kolana, szczególnie w przypadku:
- obecności wysięku w stawie,
- podejrzenia torbieli Bakera,
- uszkodzeń ścięgna mięśnia podkolanowego,
- oceny struktury więzadeł pobocznych i ich napięcia.
USG jest szybkie, nieinwazyjne i pozwala na ocenę dynamiczną – np. podczas ruchu kolana. W przypadku podejrzenia poważniejszych uszkodzeń jest jednak uzupełniane przez MRI.
Dokładna diagnostyka pozwala określić możliwe przyczyny bólu i wdrożyć skuteczne leczenie. Jeśli masz silny ból kolana lub odczuwasz ograniczenie ruchomości, skonsultuj się ze specjalistą w GO ON CLINIC – fizjoterapia Wrocław.
Leczenie – ból z tyłu kolana
Leczenie bólu kolana zależy od jego przyczyny i stopnia uszkodzenia struktur stabilizujących staw. W przypadku takich schorzeń jak torbiel Bakera, uraz tylnego rogu łąkotki czy zapalenie ścięgna podkolanowego, dobór terapii powinien być indywidualny i oparty na diagnostyce.
- Fizjoterapia kolana – kluczowa w leczeniu większości przypadków bólu kolana z tyłu. Obejmuje ćwiczenia wzmacniające mięśnie stabilizujące oraz poprawiające kontrolę motoryczną. Jest niezbędna po urazie tylno-bocznego kompleksu, a także w przypadku dolegliwości bólowych kolana spowodowanych przeciążeniem.
- Leki przeciwzapalne – stosowane przy stanach zapalnych kolana, obrzękach i pourazowych przeciążeniach. Mogą pomóc w redukcji bólu kolana poprzez zmniejszenie reakcji zapalnej.
- Iniekcje kwasu hialuronowego lub osocza bogatopłytkowego (PRP) – wspomagają regenerację tkanek, zmniejszają dolegliwości bólowe i mogą być stosowane przy przewlekłych zmianach zwyrodnieniowych. Często zalecane w leczeniu torbieli kolana oraz po przebytych urazach więzadłowych.
- Zabieg operacyjny – stosowany w ciężkich przypadkach, np. po zerwaniu więzadła krzyżowego tylnego. Może być konieczny w przypadku nawracających uszkodzeń łąkotki lub niestabilności części stawu kolanowego.
Jeśli odczuwasz nagły ból kolana lub długotrwałe dolegliwości bólowe kolana, skonsultuj się ze specjalistą. W GO ON CLINIC – rehabilitacja Wrocław znajdziesz kompleksowe metody leczenia, które pomogą Ci wrócić do pełnej sprawności.
Rehabilitacja stawu kolanowego – jakie ćwiczenia warto wykonywać?
Po urazie kolana kluczowa jest odpowiednia rehabilitacja, która pomaga w odbudowie siły, stabilizacji i przywróceniu pełnej funkcji stawu. Niezależnie od tego, czy przyczyną jest torbiel Bakera, uraz tylnego rogu łąkotki, czy zapalenie ścięgna podkolanowego, odpowiednie ćwiczenia mogą znacząco zmniejszyć dolegliwości bólowe kolana i poprawić zakres ruchu.
Oto kilka skutecznych typów ćwiczeń stosowanych w rehabilitacji bólu kolana z tyłu:
- Ćwiczenia izometryczne – napinanie mięśni bez ruchu w stawie. Pomagają w odbudowie siły przy bólu kolana poprzez osłabienie mięśni czworogłowych lub uraz więzadeł.
- Ćwiczenia równoważne – poprawia propriocepcję i stabilizację kolana, co jest ważne po uszkodzeniu ścięgna mięśnia podkolanowego lub więzadła pobocznego strzałkowego.
- Ćwiczenia czynne z oporem – wzmacniają mięśnie stabilizujące, co pomaga przywrócić prawidłową biomechanikę części stawu kolanowego i zapobiegać przeciążeniom.
- Reedukacja chodu – stosowany w celu poprawy kontroli nad kończyną po urazie tylno-bocznego kompleksu i przy stanach zapalnych kolana.
Regularna fizjoterapia kolana jest kluczowa w leczeniu takich problemów jak piekący ból kolana, niestabilność czy ograniczona ruchomość. W GO ON CLINIC – rehabilitacja Wrocław dobierzemy dla Ciebie indywidualny plan terapii, który pozwoli na szybki i skuteczny powrót do aktywności. Umów wizytę i zadbaj o zdrowie swoich kolan.
Podsumowanie
Ból z tyłu kolana może mieć wiele przyczyn – od przeciążeń po poważne uszkodzenia struktur stabilizujących staw. Dokładna diagnostyka i odpowiednie leczenie bólu kolana są kluczowe dla szybkiego powrotu do sprawności. Jeśli masz dolegliwości bólowe kolana, nie czekaj – skonsultuj się ze specjalistami w GO ON CLINIC – fizjoterapia Wrocław.
Bibliografia
- Wu, Cong-Cong et al. “Sequential damage assessment of the posterolateral complex of the knee joint: a finite element study.” Journal of orthopaedic surgery and research vol. 17,1 185. 28 Mar. 2022, doi:10.1186/s13018-022-03034-3
- Ciba, Malin et al. “Varus stress MRI in the refined assessment of the posterolateral corner of the knee joint.” Scientific reports vol. 12,1 11858. 13 Jul. 2022, doi:10.1038/s41598-022-15787-2